Skupštine grada Pančeva Tigran Kiš, predsednik Nacionalnog saveta romske nacionalne manjine Dalibor Nakić i državni sekretar Nenad Nerić. Ceremoniji su prisustvovali predstavnici romske nacionalne manjine, grada Pančeva, predstavnici Diplomatskog kora, udruženja i građani.
Državna ceremonija završena je umetničkim programom. Organizator ceremonije je Odbor za negovanje tradicija oslobodilačkih ratova Srbije u saradnji sa gradom Pančevom.
Povod za održavanje komemorativnih okupljanja 16. decembra jeste sećanje na 16. decembar 1942. godine kada je Hajnrih Himler izdao naredbu za sistematsko upućivanje Roma u koncentracione logore radi njihove likvidacije. Na osnovu naredbe od 29. januara 1943. godine određeno je da Romi budu deportovani u logor smrti Aušvic-Birkenau.
Deportacija Roma trajala je u periodu između februara 1943. i jula 1944. godine. Kao posledica organizovanog pogroma, u okviru logora smrti Aušvic-Birkenau do 2. avgusta 1944. godine funkcionisao je podlogor za Rome – Zigeunerlager.
Zatočeni Romi poticali su sa teritorija Nemačke, kao i okupiranih država poput Austrije, Čehoslovačke, Poljske, Francuske, Jugoslavije, Belgije, ali i sa područja Norveške, Španije i okupiranog dela Sovjetskog Saveza. Tokom navedenog perioda, u Zigeunerlager zatočeno je više od 23.000 Roma, od kojih je oko 20.000 likvidirano.
Brojna su stratišta civila, Srba, Roma i Jevreja, širom naše države. Staro sajmište, Banjica, Jajinci, Jabuka kod Pančeva, logor „Crveni krst“ u Nišu, stratište na Arapovom brdu u Leskovcu samo su neka od njih.
Genocid nad Romima ili Porajmos u Drugom svetskom ratu predstavlja jednu od najtragičnijih epizoda tog oružanog sukoba koja je kod savremenih generacija skoro potpuno zaboravljen.
